Adıyaman Yakın Geçmişi

Adıyaman Yakın geçmişe dek daha çok Pirin Deresi ve Aşkı Mışka kenarları ile İlyas'ın Deresi, Çırçır Pınarı, Hacı Ahmet Düzlüğü, Çerkez Kayası, Öküz Kozu, Gelin Boğan, Bağırsak Ağzı, Elmalık denilen mevkilerde, söylemeye gerek yok ama erkekler arasında içilirdi. 

Müdavimler çoğu kez kendi yaptıkları boğma rakıyı su kabağından içtikleri gibi bazı zamanlarda da özellikle Hacı Ahmet Düzlüğü'nde Tekel rakısıyla yumurtalı yarpız mancası denilen yabani nane salatasını meze ederlerdi. 

Kimi kez de uzun sürecek hararetli rakı muhabbetlerine bir yağ tenekesinin tepsi haline getirilmiş kapağına serilerek ve özellikle Zeyno'nun Fırını'nda pişirilen daraklık etlerle devam edilirdi. Ayrancı Pazarı'ndan alınan tuluk ayranı ile sesi güzellerin okuduğu gazeller rakının diğer değişmez mezeleriydi.

Kelle vurma ve güveği sahresi ise şehrin neredeyse rakıyla özdeşleşmiş iki sosyal etkinliği idi. Bağ bozumu zamanı akşam vakitlerinde şehrin çevresindeki bağlara gidilir; temizlenmiş küçükbaş hayvan kelleleri açık hava kazanlarında pişmeye bırakılır, bu arada altındaki ateşte kuşbaşı et, kıyma ve/ veya tavuk kebap edilir, rakıya meze yapılırdı. 

O gece bağda yatılır; sabah, tüm gece kaynayıp pişen kellelerle kahvaltı yapılırdı. Kış geldiğinde ise o gün zaman açısından uygun olan bir esnafın dükkânında çiğköfte ve rakı ortamı mutlaka oluşturulurdu. Bunlardan başka bir de güveği sahresi denilen damat eğlencesi de rakı zamanıydı. 

İlkin hamamda meyve ile rakılar içilir, ardından bir yakının evine gidilir, koyun etinden kavrulan ve kara kavurma adıyla bilinen yemekle rakı keyfine devam edilirdi. Şimdilerdeyse rakı keyfi için seçilen mekânlar yine yukarıda sayılan açık alanlar. 

Buralarda kış kabağından yapılan kabak cacığı ve pirpirim cacığı yenerek rakı içiliyor. Adıyaman'ın daha çok şehre yabancı olanların gittiği ve aslında içkili lokanta olarak tanımlanabilecek iki işletmesi var, bilinen anlamda meyhanesi yok. 

A. NİLHAN ARAS

Nurettin Karlı 1969, Adıyaman, merkez ilçeye bağlı Koru Köyü